Động cơ DOHC là động cơ đốt trong được sử dụng trên nhiều phương tiện như ô tô, xe máy. Tuy khá phổ biến nhưng rất ít người biết và hiểu về cấu tạo cũng như nguyên lý của động cơ này. Để thuận lợi hơn khi vận hành và bảo dưỡng ô tô, hãy cùng Honda Mỹ Đình tìm hiểu chi tiết về trục cam kép DOHC bạn nhé. Những chia sẻ dưới đây sẽ giúp bạn giải đáp DOHC là gì? Cấu tạo, nguyên lý hoạt động và ưu nhược điểm của động cơ này.

DOHC là gì?

DOHC là viết tắt của cụm từ tiếng Anh Double Overhead Camshaft. Khi dịch sang tiếng Việt có nghĩa là trục cam kép – một loại động cơ đốt trong xe ô tô.

DOHC có hai trục khuỷu và hai trục cam nằm phía trên khối xi lanh. Trong đó, trục cam (camshaft) là một thành phần quan trọng trong động cơ. Nó điều khiển việc mở và đóng của van xả và van nạp trên xi lanh.

Trục cam kép có chức năng tăng hiệu suất của động cơ, tối đa hóa công suất của động cơ mà không làm tăng thể tích tổng thể.

Trục cam kép - DOHC là gì? (Ảnh: Sưu tầm Internet) — Trục cam kép – DOHC là gì? (Ảnh: Sưu tầm Internet)

DOHC 16v là gì?

DOHC 16 van – là động cơ 4 xi-lanh, với hai trục cam ở một hoặc hai đầu xi-lanh. Điều này tùy thuộc vào động cơ boxer thẳng hàng hay đối diện. Mỗi trục cam vận hành hai van nạp hoặc hai van xả trên mỗi xi-lanh (tổng cộng 16 van/động cơ).

DOHC 16Van là động cơ 4 xi lanh. (Ảnh: Sưu tầm Internet)

Cấu tạo của động cơ DOHC

DOHC được cấu thành từ hai bộ phận chính, gồm: cánh tay thủy lực và hai trục cam. Ngoài ra còn một số bộ phận khác như bugi, xi lanh, van,…

Cánh tay thủy lực (cánh tay rocker): Là một phần quan trọng của cơ cấu truyền động hệ thống van. Cánh tay tiếp điểm được sử dụng để truyền động từ trục cam đến van để mở và đóng chúng.

Hai trục cam: Trong DOHC có hai trục cam (camshaft) được đặt ở phía trên đầu xi lanh. Mỗi trục cam điều khiển một nhóm van tương ứng (van hút và van xả) cho một bộ xi lanh. Trục cam có nhiệm vụ mở các van để khí vào và khí thải ra khỏi động cơ. Trục cam sử dụng các thùy quay, được gọi là cam, đẩy các van để mở chúng.

Cấu tạo của DOHC gồm cánh tay thủy lực và hai trục cam. (Ảnh: Sưu tầm Internet)

Nguyên lý hoạt động của động cơ DOHC

Nguyên lý hoạt động của DOHC liên quan chủ yếu đến việc quản lý hoạt động mở và đóng của các van trong động cơ để kiểm soát luồng không khí và nhiên liệu vào và ra khỏi xi lanh.

Trục Cam: Động cơ DOHC có hai trục cam riêng biệt, mỗi trục cam điều khiển một nhóm van (van hút và van xả) cho một bộ xi lanh. Trục cam chứa các vấu cam (lobe) có hình dáng đặc biệt. Khi trục cam quay, các vấu cam tiếp xúc với cơ cấu truyền động. Mỗi vấu cam được thiết kế để tạo ra một lực đẩy hoặc kéo tại các điểm cụ thể trong vòng quay của trục cam.
Van hút và van xả: Van hút hút hỗn hợp khí nhiên liệu và không khí vào buồng đốt, van xả mở ra để đẩy khí thải ra ngoài.
Mở/đóng van: Khi vấu cam (lobe) tiếp xúc với cơ cấu truyền động, van tương ứng (van hút hoặc van xả) sẽ mở hoặc đóng. Việc mở và đóng van xảy ra theo lịch trình và thời gian được xác định bởi hình dáng của vấu cam và cơ cấu truyền động.

Như vậy, động cơ DOHC hoạt động bằng cách sử dụng các trục cam riêng biệt để điều khiển van trong các xi lanh. Các vấu cam (lobe) được thiết kế đặc biệt để đạt được lịch trình mở và đóng van tốt nhất cho hiệu suất và hiệu quả của động cơ.

Nguyên lý hoạt động của trục cam kép liên quan đến việc đóng mở van. (Ảnh: Sưu tầm Internet)

Ưu nhược điểm của DOHC là gì?

DOHC là một loại động cơ có hiệu suất tốt, nhưng cũng có nhược điểm như chi phí cao, trọng lượng cao.

Ưu điểm

Động cơ DOHC có nhiều ưu điểm so với các loại động cơ khác. Có thể kể đến như: hiệu suất cao hơn, giảm khí thải, đáp ứng nhiều động cơ mới. Hãy tham khảo chi tiết nhé.

Hiệu suất cao hơn: DOHC cho phép kiểm soát chính xác thời gian mở và đóng của van. Điều này giúp tối ưu hóa luồng không khí và nhiên liệu vào và ra khỏi xi lanh, cung cấp hiệu suất tốt hơn và tăng cường công suất động cơ.
Đáp ứng với nhiều động cơ, công nghệ mới: Động cơ DOHC có khả năng đáp ứng và tương thích với nhiều công nghệ mới trong ngành công nghiệp ô tô và động cơ. Có thể kể đến như van biến thiên, hệ thống phun nhiên liệu trực tiếp,…
Giảm khí thải tốt hơn: DOHC cho phép động cơ làm việc với hiệu suất thải khí tốt hơn. Điều này giúp giảm khí thải và tuân thủ các quy định về khí thải.

Động cơ DOHC tối ưu nhiên liệu cực kỳ hiệu quả. (Ảnh: Sưu tầm Internet)

Nhược điểm

Mặc dù động cơ trục cam kép DOHC có nhiều ưu điểm, nhưng nó vẫn còn một số hạn chế nhỏ. Chi tiết như sau:

Thiết kế phức tạp: Thiết kế phức tạp của DOHC gồm hai trục cam riêng biệt để điều khiển van hút và van xả cho mỗi xi lanh. Do đó cấu trúc của nó phức tạp hơn so với các loại động cơ khác như SOHC hay OHV.
Nặng hơn so với động cơ khác: DOHC thường có cấu trúc phức tạp hơn, bao gồm nhiều bộ phận hơn, dẫn đến trọng lượng tổng thể của động cơ tăng lên. Điều này có thể ảnh hưởng đến sự cân bằng và hiệu suất của xe, đặc biệt đối với các ứng dụng yêu cầu trọng lượng nhẹ.
Chi phí cao hơn: Cấu trúc DOHC phức tạp hơn so với SOHC (Single Overhead Camshaft) hoặc cấu trúc OHV (Overhead Valve). Do đó, việc sản xuất và lắp đặt DOHC tốn chi phí hơn.

So sánh động cơ SOHC và DOHC

DOHC và SOHC khác nhau thế nào? Sự chênh lệch số lượng trục cam ở hai động cơ sẽ có nhiều sự khác biệt ở công suất, hiệu suất, mức tiêu thụ, chi phí. Hãy cùng Honda Mỹ Đình tìm hiểu chi tiết nhé.

Tiêu chí	DOHC	SOHC
Bản chất	Trục cam kép có hai trục cam. Một cái được sử dụng cho đầu vào và cái kia chỉ điều chỉnh đầu ra. Động cơ có hai cặp van nạp và xả.	Trục cam đơn có một trục cam điều chỉnh cả đầu ra và đầu vào của khí. Động cơ này có một cặp van xả.
Công suất	DOHC có trục cam đôi giúp linh hoạt hơn trong việc điều chỉnh và tối ưu hóa thời gian van. Điều này giúp tăng cường mã lực đạt được tối đa.	Động cơ SOHC có một trục cam duy nhất dẫn đến khả năng kiểm soát thời gian van ít hơn. Động cơ đốt trong hoạt động khi hỗn hợp không khí và nhiên liệu cháy. Quá trình đánh lửa cần thời điểm phun nhiên liệu và xả khí thải phải chính xác. Góc của trục cam ảnh hưởng đến thời điểm Xả và nạp khí. Mã lực sẽ nhiều hơn khi bạn có thời gian tốt hơn.
Mức tiêu thụ nhiên liệu	DOHC tiêu thụ nhiều năng lượng hơn do khả năng kiểm soát các van cao. Khi mức tiêu thụ điện năng cao, mức tiêu thụ nhiên liệu cũng cao.	SOHC tiết kiệm nhiên liệu hơn vì mức tiêu thụ điện năng thấp.
Vị trí của bugi	Bugi trong động cơ DOHC được đặt ở trung tâm của buồng đốt vì nó hoạt động ở cả khí thải và khí nạp. Điều này dẫn đến hiệu quả nhiên liệu do quá trình đốt cháy được nâng cao. Các bugi được đặt ở vị trí quan trọng, dẫn đến hiệu quả và tăng hiệu suất.	Các bugi không được đặt ở tâm xi lanh, do đó cản trở hiệu suất của động cơ SOHC.
Hiệu suất	DOHC có hiệu suất hàng đầu. Hiệu suất của nó cũng được nâng cao vì có thể gắn nhiều van hơn trong các xi lanh riêng lẻ.	SOHC có mô-men cực đại tốt hơn. Nếu động cơ SOHC có 16 van, nó sẽ tạo ra mô-men xoắn tốt hơn ở tốc độ thấp. Tuy nhiên, hiệu suất kém hơn nhiều so với DOHC, đặc biệt là ở tốc độ cao.
Chi phí sản xuất, sửa chữa	DOHC có một thiết kế phức tạp hơn, do đó tốn nhiều chi phí sản xuất hơn. Nó cũng gây tốn kém hơn khi sửa chữa và bảo trì.	SOHC có giá cả phải chăng hơn vì nó có một thanh hình trụ duy nhất điều chỉnh khí thoát và khí nạp. Thiết kế ít phức tạp hơn nên chi phí sản xuất, chi phí bảo trì thấp cũng thấp.
Tiếng ồn khi động cơ hoạt động	DOHC có nhiều van kiểm soát khí nạp và khí thải. Điều này làm cho chuyến đi trơn tru và không có tiếng ồn.	SOHC chỉ một bộ van điều khiển đầu vào và đầu ra nên các động cơ tạo ra một số tiếng ồn.

Sự khác biệt giữa hai động cơ DOHC và SOHC. (Ảnh: Sưu tầm Internet)

Một số dòng xe Honda sử dụng động cơ DOHC

Tại Việt Nam, Honda là một trong những thương hiệu rất được ưa chuộng với sự an toàn và bền bỉ. Honda đã sử dụng động cơ DOHC (Double Overhead Camshaft) trong nhiều dòng xe ô tô khác nhau.

Honda CR-V thế hệ 5

Honda CR-V thế hệ thứ 5 được ra mắt tại Việt Nam từ năm 2017 với duy nhất một tùy chọn động cơ. Cụ thể là Động cơ xăng DOHC 4 xi-lanh 1.5L Turbocharged. Động cơ này đi kèm với công nghệ tăng áp và phun nhiên liệu trực tiếp để cải thiện hiệu suất và hiệu quả nhiên liệu.

Honda City thế hệ 6

Honda City thế hệ thứ 6 được ra mắt tại Việt Nam vào tháng 07/2023 với động cơ xăng DOHC 4 xi-lanh 1.5L i-VTEC. Đây là động cơ được sử dụng trên cả 3 phiên bản G, L, RS. Ngoài ra còn có công nghệ van biến thiên (i-VTEC) giúp cải thiện hiệu suất và hiệu quả nhiên liệu.

Honda City 2023 sử dụng động cơ xăng DOHC 4 xi-lanh 1.5L i-VTEC. (Ảnh: Sưu tầm Internet)

Honda BR-V 2023

Honda BRV 2023 được trang bị động cơ tương tự với chiếc Honda City. Động cơ xăng 1.5L DOHC i-VTEC 119 mã lực và 145 Nm, hộp số tự động vô cấp CVT. Điều này giúp xe trở thành chiếc xe mạnh mẽ nhất trong phân khúc xe đa dụng cỡ nhỏ tại Việt Nam.

Honda BR-V sử dụng động cơ xăng 1.5L DOHC i-VTEC 119 mã lực và 145 Nm. (Ảnh: Sưu tầm Internet)

Honda Civic thế hệ 11

Honda Civic thế hệ thứ 11 có sự đa dạng trong tùy chọn động cơ tùy theo thị trường và phiên bản xe cụ thể. Tại Việt Nam, Honda Civic thế hệ 11 được phân phối 3 phiên bản E, G, RS với động cơ xăng DOHC 4 xi-lanh 1.5L Turbocharged. Động cơ này sử dụng công nghệ turbo để cải thiện hiệu suất và hiệu quả nhiên liệu.

Honda Civic sử dụng động cơ xăng DOHC 4 xi-lanh 1.5L Turbocharged. (Ảnh: Sưu tầm Internet)

Qua những thông tin trên, các bạn đã hiểu rõ thêm về động cơ DOHC là gì phải không nào? DOHC là một loại động cơ có thiết kế phức tạp nhưng mang lại nhiều ưu điểm vượt trội về hiệu suất, tốc độ quay, đáp ứng nhanh, và khả năng kiểm soát van. Vì vậy, hãy cân nhắc sử dụng các dòng xe ô tô sử dụng bộ động cơ này nhé. Trong đó, các dòng xe ô tô Honda với thiết kế hiện đại, sang trọng, động cơ mạnh mẽ, an toàn là lựa chọn rất đáng cân nhắc.

Website: https://hondaotomydinh.vn/
Fanpage: Honda Ô tô Hà Nội – Mỹ Đình
Youtube: Honda Ô tô Hà Nội – Mỹ Đình
Hotline: 0375 83 79 79

Đánh giá post

Nguyễn Hậu

Với 6 năm kinh nghiệm Content Marketing trong lĩnh vực ô tô, tôi tự tin mang đến cho khách hàng những thông tin chính xác và đầy đủ, là nguồn tham khảo đáng tin cậy giúp khách hàng dễ dàng tìm kiếm các thông tin hữu ích.