Các-te động cơ ô tô: Cấu tạo, chức năng và các vấn đề thường gặp

Các-te không chỉ đơn thuần là một “chiếc hộp” chứa dầu nhớt, mà còn là “người bảo vệ” trung thành, giúp ngăn chặn bụi bẩn, tạp chất xâm nhập và hỗ trợ tản nhiệt hiệu quả cho động cơ. Nếu không được quan tâm đúng mức, các-te có thể gặp phải những hư hỏng gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến động cơ xe của bạn. Cùng cố vấn Bùi Hải Nam của Honda Ô tô Mỹ Đình khám phá chi tiết về các-te động cơ, từ cấu tạo, chức năng, các loại vật liệu cho đến những dấu hiệu cảnh báo hư hỏng và cách khắc phục nhé!

Các-te là gì?

Các-te động cơ trong ô tô được quy định cụ thể tại Mục 1.3.18 Quy chuẩn quốc giá QCVN 86:2015/BGTVT về Khí thải 4 đối với xe ô tô sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu mới, theo đó:

Các-te động cơ (Engine Crankcase) là khoang trong hoặc ngoài động cơ được thông với bình hứng dầu bôi trơn bằng các ống dẫn bên trong bên ngoài động cơ, các loại khí và hơi trong các-te có thể thoát ra ngoài thông qua các ống dẫn đó.

Chức năng của các-te động cơ

Trong quá trình cháy của động cơ, có một lượng khí lọt xuống dưới hộp trục khuỷu thông qua khe hở giữa các xéc măng và vách xi lanh. Lượng khí cháy này còn có nhiệt độ cao nên có thể làm dầu động cơ bị biến chất.

Vì lý do này mà mạng lưới hệ thống thông khí hộp trục khuỷu đã ra đời. Van thông khí các-te sử dụng lực hút chân không của động cơ để hút hết lượng khí còn sót lại trong hộp trục khuỷu sau đó đẩy hết lượng khí này vào đường ống nạp và đi vào buồng đốt nơi mà chúng được đốt cháy lại.

Dưới đây là 3 chức năng chính của các-te động cơ:

Chứa và bảo vệ dầu động cơ

Các-te động cơ là nơi chứa dầu bôi trơn, một thành phần thiết yếu giúp động cơ hoạt động trơn tru và bền bỉ. Dầu động cơ được bơm lên từ các-te để bôi trơn các chi tiết chuyển động bên trong động cơ như trục khuỷu, piston, xupap,… giúp giảm ma sát, mài mòn và làm mát các chi tiết này.

Ngoài ra, các-te còn có tác dụng bảo vệ dầu động cơ khỏi các tác nhân gây hại từ môi trường bên ngoài như bụi bẩn, nước và các tạp chất khác. Điều này giúp duy trì chất lượng dầu nhớt và đảm bảo hiệu suất bôi trơn tối ưu cho động cơ.

Giúp tản nhiệt cho động cơ

Trong quá trình hoạt động, động cơ ô tô sinh ra một lượng nhiệt lớn. Các-te động cơ được thiết kế với các gân tản nhiệt giúp tăng diện tích bề mặt tiếp xúc với không khí, từ đó giúp tản nhiệt hiệu quả hơn. Đặc biệt, các-te động cơ thường được làm bằng kim loại (nhôm hoặc thép), có khả năng dẫn nhiệt tốt, giúp quá trình tản nhiệt diễn ra nhanh chóng và hiệu quả.

Ngăn chặn bụi bẩn và tạp chất xâm nhập vào động cơ

Các-te động cơ được thiết kế kín khít với gioăng các-te, giúp ngăn chặn bụi bẩn, nước và các tạp chất khác xâm nhập vào bên trong động cơ. Điều này giúp bảo vệ các chi tiết động cơ khỏi bị mài mòn, gỉ sét và hư hỏng, đảm bảo động cơ hoạt động ổn định và bền bỉ.

Cấu tạo của Các-te động cơ xe ô tô

Các-te động cơ ô tô thường được làm bằng nhôm hoặc thép, có cấu tạo gồm các bộ phận chính sau:

Thân các-te

Thường làm bằng hợp kim nhôm hoặc thép để đảm bảo độ cứng, độ bền và khả năng chịu nhiệt. Thân các-te có nhiệm vụ bao bọc và bảo vệ các chi tiết bên trong động cơ như trục khuỷu, thanh truyền, piston… Tại đây, chứa dầu động cơ để bôi trơn và làm mát các chi tiết, tạo thành một phần của hệ thống làm mát động cơ.

Gioăng các-te

Thường làm bằng cao su hoặc vật liệu chịu nhiệt, chịu dầu. Gioăng các-te làm kín giữa thân các-te và khối động cơ, ngăn không cho dầu động cơ rò rỉ ra ngoài. Đồng thời, đảm bảo độ kín khít của các-te, giúp duy trì áp suất dầu động cơ ổn định.

Ốc vít các-te

Thường làm bằng thép hoặc inox có tác dụng cố định thân các-te vào khối động cơ, đảm bảo độ kín khít của các-te.

Ống thông hơi các-te

Thường làm bằng nhựa hoặc kim loại giúp cân bằng áp suất bên trong các-te với môi trường bên ngoài và giúp thoát khí cùng hơi nước sinh ra trong quá trình hoạt động của động cơ.

Nút xả dầu

Thường làm bằng kim loại (thép hoặc đồng). Nút xả dầu mở ra để xả dầu động cơ cũ khi thay dầu, có thể tích hợp nam châm để hút các mạt sắt trong dầu động cơ.

Các gân tăng cứng

Thường là một phần của thân các-te, được đúc nổi lên trên bề mặt. Các gân này giúp tăng độ cứng cho các-te, giúp nó chịu được áp lực và va đạp tốt hơn.

Các loại các-te động cơ trên xe ô tô

Các-te có chức năng chứa dầu động cơ, bảo vệ các bộ phận bên trong động cơ và giúp tản nhiệt. Có nhiều loại các-te động cơ khác nhau, được phân loại dựa trên vật liệu chế tạo và thiết kế.

Phân loại theo vật liệu

Các-te nhôm

• Ưu điểm: Nhẹ, tản nhiệt tốt, chống ăn mòn tốt.
• Nhược điểm: Dễ bị móp méo khi va đập, giá thành cao hơn so với các-te thép.
• Ứng dụng: Thường được sử dụng trên các dòng xe con và xe du lịch.

Các-te thép

• Ưu điểm: Độ bền cao, chịu va đập tốt, giá thành rẻ hơn các-te nhôm.
• Nhược điểm: Nặng hơn, khả năng tản nhiệt kém hơn các-te nhôm.
• Ứng dụng: Thường được sử dụng trên các dòng xe tải và xe công nghiệp.

Các-te nhựa

• Ưu điểm: Rất nhẹ, giá thành rẻ, cách âm tốt.
• Nhược điểm: Độ bền kém, không chịu được nhiệt độ cao, dễ bị biến dạng.
• Ứng dụng: Ít phổ biến, thường chỉ được sử dụng trên một số dòng xe nhỏ, giá rẻ.

Phân loại theo thiết kế

Các-te ướt

• Ưu điểm: Cấu tạo đơn giản, dễ sản xuất và bảo dưỡng.
• Nhược điểm: Dầu động cơ dễ bị sủi bọt khi động cơ hoạt động ở tốc độ cao, làm giảm hiệu quả bôi trơn.
• Ứng dụng: Phổ biến trên hầu hết các dòng xe ô tô.

Các-te khô

• Ưu điểm: Dầu động cơ được chứa trong một bình riêng biệt, giúp giảm thiểu hiện tượng sủi bọt dầu và đảm bảo bôi trơn tốt hơn ở tốc độ cao.
• Nhược điểm: Cấu tạo phức tạp, chi phí cao, khó bảo dưỡng.
• Ứng dụng: Thường được sử dụng trên các dòng xe thể thao, xe đua và một số dòng xe sang trọng.

Các vấn đề hư hỏng thường gặp với các-te động cơ ô tô

Các-te động cơ là bộ phận quan trọng nằm ở dưới cùng của động cơ, có chức năng bảo vệ và chứa dầu động cơ. Tuy nhiên, trong quá trình sử dụng, các-te có thể gặp phải một số vấn đề hư hỏng gây ảnh hưởng đến hoạt động của động cơ. Dưới đây là các vấn đề thường gặp và cách khắc phục:

Các-te động cơ bị nứt, vỡ

Nguyên nhân:

• Va đập mạnh vào gầm xe do đi qua đường xấu, ổ gà, đá văng,…
• Các-te bị ăn mòn do tác động của hóa chất hoặc môi trường.
• Lắp đặt không đúng cách, siết ốc quá chặt hoặc quá lỏng.
• Sử dụng các-te kém chất lượng, không đảm bảo độ bền.

Dấu hiệu nhận biết:

• Rò rỉ dầu động cơ dưới gầm xe.
• Tiếng ồn lạ từ động cơ, đặc biệt là khi tăng tốc hoặc giảm tốc.
• Mức dầu động cơ giảm nhanh.
• Đèn báo áp suất dầu động cơ bật sáng.

Cách khắc phục:

• Nếu vết nứt nhỏ, có thể hàn lại các-te.
• Nếu vết nứt lớn hoặc các-te bị vỡ, cần thay thế các-te mới.

Các-te động cơ bị rỉ dầu

Nguyên nhân:

• Gioăng các-te bị lão hóa, nứt hoặc biến dạng.
• Ốc vít các-te bị lỏng.
• Bề mặt tiếp xúc giữa các-te và khối động cơ không phẳng.

Dấu hiệu nhận biết:

• Dầu động cơ rỉ ra từ các-te, thường thấy ở các vị trí ốc vít hoặc gioăng.
• Mức dầu động cơ giảm dần.

Cách khắc phục:

• Kiểm tra và siết chặt lại các ốc vít các-te.
• Thay thế gioăng các-te mới nếu bị hỏng.
• Nếu bề mặt tiếp xúc không phẳng, cần gia công lại để đảm bảo độ kín khít.

Các-te động cơ bị cong vênh, biến dạng

Nguyên nhân:

• Quá nhiệt động cơ do thiếu nước làm mát hoặc dầu bôi trơn.
• Va đập mạnh vào gầm xe.

Dấu hiệu nhận biết:

• Rò rỉ dầu động cơ.
• Tiếng ồn lạ từ động cơ.
• Động cơ bị rung giật.

Cách khắc phục:

• Nếu biến dạng nhẹ, có thể ép lại các-te.
• Nếu biến dạng nặng, cần thay thế các-te mới.

Bảo dưỡng các-te động cơ ô tô

Việc bảo dưỡng các-te định kỳ sẽ giúp đảm bảo động cơ hoạt động trơn tru, kéo dài tuổi thọ và ngăn ngừa các hư hỏng tiềm ẩn.

Vệ sinh các-te động cơ định kỳ

Trong quá trình hoạt động, cặn bẩn và mạt kim loại có thể tích tụ trong các-te, làm giảm hiệu quả làm mát và bôi trơn của dầu động cơ. Vệ sinh các-te giúp loại bỏ các tạp chất này, đảm bảo dầu động cơ luôn sạch và hoạt động tốt. Nên vệ sinh các-te định kỳ cùng với việc thay dầu động cơ, thường là sau mỗi 5.000 – 10.000 km hoặc theo khuyến cáo của nhà sản xuất.

Kiểm tra và thay thế gioăng các-te khi cần thiết

Gioăng các-te có tác dụng làm kín giữa các-te và khối động cơ, ngăn không cho dầu động cơ rò rỉ ra ngoài. Nếu gioăng bị hỏng, dầu động cơ sẽ bị rò rỉ, gây ra nhiều vấn đề như giảm áp suất dầu, động cơ bị nóng, và thậm chí là hư hỏng động cơ. Khi dầu động cơ rò rỉ dưới gầm xe, có vết dầu bám trên các-te hoặc khối động cơ thì bạn nên thay thế gioăng các-te mới.

Kiểm tra và siết chặt ốc vít các-te

Ốc vít các-te có nhiệm vụ cố định các-te vào khối động cơ. Nếu ốc vít bị lỏng, các-te có thể bị rò rỉ dầu hoặc rơi ra khi xe đang di chuyển, gây nguy hiểm. Khi phát hiện có tiếng kêu lạ từ động cơ, dầu động cơ rò rỉ thì bạn cần kiểm tra và siết chặt lại các ốc vít các-te theo đúng mô-men xoắn quy định.

Giá các-te động cơ ô tô và địa chỉ mua uy tín

Giá các-te động cơ ô tô phụ thuộc vào nhiều yếu tố như loại xe, vật liệu chế tạo, thương hiệu và địa điểm mua. Dưới đây là bảng giá tham khảo cho các loại các-te động cơ phổ biến trên thị trường:

Để đảm bảo chất lượng và độ bền, bạn nên ưu tiên mua các-te chính hãng tại các đại lý ủy quyền. Nếu bạn có kinh nghiệm và kỹ năng về cơ khí ô tô, bạn có thể tự thay thế các-te tại nhà để tiết kiệm chi phí. Tuy nhiên, nếu không tự tin, bạn nên mang xe đến gara để được hỗ trợ bởi kỹ thuật viên chuyên nghiệp.

Câu hỏi thường gặp (FAQ):

Có nên thay ốc các-te khi thay dầu động cơ không?

Thông thường, không cần thiết phải thay ốc các-te mỗi lần thay dầu động cơ. Ốc các-te thường được làm bằng kim loại có độ bền cao và có thể tái sử dụng nhiều lần. Tuy nhiên, có một số trường hợp bạn nên cân nhắc thay ốc các-te: ốc bị mòn hoặc hỏng ren, ốc bị biến dạng, khuyến nghị của nhà sản xuất…

Có thể sử dụng keo dán để thay thế gioăng các-te được không?

Về mặt kỹ thuật, có thể sử dụng keo dán để thay thế gioăng các-te trong một số trường hợp nhất định. Tuy nhiên, việc này không được khuyến khích và chỉ nên coi là giải pháp tạm thời hoặc trong trường hợp khẩn cấp.

Có thể sử dụng keo dán:

• Trong trường hợp khẩn cấp: Khi xe bị rò rỉ dầu động cơ và bạn không có gioăng các-te mới để thay thế, bạn có thể tạm thời sử dụng keo dán để ngăn chặn rò rỉ.
• Đối với các-te nhựa: Một số loại các-te nhựa được thiết kế để sử dụng keo dán thay vì gioăng. Tuy nhiên, bạn nên sử dụng loại keo dán chuyên dụng cho ô tô và tuân thủ hướng dẫn của nhà sản xuất.

Không nên sử dụng keo dán:

• Đối với các-te kim loại: Các-te kim loại thường được thiết kế để sử dụng gioăng, việc sử dụng keo dán có thể không đảm bảo độ kín khít và gây rò rỉ dầu.
• Khi có thể thay thế gioăng mới: Nếu có thể, bạn nên thay thế gioăng các-te mới thay vì sử dụng keo dán để đảm bảo độ bền và hiệu quả của hệ thống bôi trơn động cơ.

Các-te động cơ có thể được tái chế không?

Câu trả lời là CÓ, các-te động cơ có thể được tái chế. 

• Các-te kim loại (nhôm hoặc thép): Đây là loại các-te phổ biến nhất và có khả năng tái chế cao.
• Các-te nhựa: Các-te nhựa cũng có thể được tái chế, nhưng quy trình phức tạp hơn và ít phổ biến hơn so với tái chế các-te kim loại.

Tuy nhiên, không phải tất cả các loại các-te đều có thể tái chế được. Một số loại các-te có chứa các vật liệu không thể tái chế hoặc quá trình tái chế không hiệu quả về mặt kinh tế. Để đảm bảo các-te được tái chế đúng cách, bạn nên mang các-te cũ đến các cơ sở thu mua phế liệu hoặc các trung tâm tái chế chuyên nghiệp.

Các-te động cơ, dù là một bộ phận nằm khuất dưới gầm xe, lại đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc bảo vệ, bôi trơn và làm mát động cơ. Việc kiểm tra và bảo dưỡng các-te động cơ thường xuyên là rất cần thiết để đảm bảo động cơ hoạt động ổn định và bền bỉ. Hãy chú ý đến các dấu hiệu như rò rỉ dầu, tiếng ồn lạ hay mức dầu giảm để phát hiện sớm các hư hỏng và xử lý kịp thời. Nếu có bất cứ thắc mắc nào về các-te động cơ, liên hệ ngay với Honda Ô tô Mỹ Đình qua hotline 0375 83 79 79 hoặc tới showroom tại 02 Lê Đức Thọ, Cầu Giấy, Hà Nội để được giải đáp và tư vấn chi tiết nhé!

• Đại lý Honda Mỹ Đình: https://hondaotomydinh.vn/
• Fanpage: Honda Ôtô Hà Nội – Mỹ Đình
• Youtube: Honda Ôtô Hà Nội – Mỹ Đình
• Hotline: 0375 83 79 79

Honda Mỹ Đình

Với những chiến lược đầu tư và kinh doanh đúng đắn, Honda Ôtô Mỹ Đình tự hào được đánh giá là một trong các nhà phân phối uy tín nhất hiện nay. Honda Ôtô Mỹ Đình luôn cam kết phục vụ quý khách hàng theo phong cách chuyên nghiệpnhằm mang đến các dịch vụ tốt nhất, vượt trên cả sự mong đợi của quý vị.