Lốc máy ô tô là gì? Dấu hiệu, nguyên nhân & Cách khắc phục hư hỏng

Lốc máy đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc vận hành xe ô tô, nó không chỉ bảo vệ các động cơ bên trong mà còn chịu trách nhiệm truyền lực, đảm bảo hiệu suất và độ bền cho chiếc xe. Cùng cố vấn Bùi Hải Nam của Honda Ô tô Mỹ Đình tìm hiểu hiểu chi tiết về lốc máy ô tô: từ cấu tạo, nguyên lý hoạt động, các loại lốc máy phổ biến, đến những dấu hiệu hư hỏng thường gặp và cách khắc phục hiệu quả nhé!

Lốc máy ô tô là gì? 

Lốc máy ô tô là bộ phận quan trọng và được coi như “trái tim” của động cơ ô tô. Đây là bộ phận hoạt động để biến đổi năng lượng nhiên liệu thành công suất cơ học giúp xe vận hành. Bộ phận này hoạt động dựa trên nguyên lý đốt trong và nhiên liệu xăng hoặc dầu diesel sẽ được đốt cháy trong các xi-lanh để tạo ra sức mạnh.

Vai trò của lốc máy trên ô tô

Vai trò của lốc máy trên ô tô đó là cung cấp động năng để xe di chuyển và thực hiện các chức năng khác của xe. Năng lượng từ nhiên liệu sẽ truyền điện từ động cơ đến hệ thống truyền động để đốt cháy nhiên liệu trong xi-lanh và giúp xe di chuyển. Ngoài vai trò biến đổi năng lượng, lốc máy còn có một số vai trò khác như: 

• Là “khung xương” của động cơ: Lốc máy là bộ phận lớn nhất và nặng nhất của động cơ, tạo thành một khối vững chắc để chứa các bộ phận quan trọng khác như xi lanh, piston, thanh truyền, trục khuỷu,… Lốc máy cung cấp sự ổn định và hỗ trợ cho các bộ phận này, giúp chúng hoạt động chính xác và hiệu quả.
• Đảm bỏa độ kín khít của động cơ: Lốc máy được thiết kế với các bề mặt tiếp xúc được gia công chính xác, kết hợp với các gioăng và phớt làm kín, giúp ngăn chặn sự rò rỉ của dầu bôi trơn, nước làm mát và khí cháy. Độ kín khít này đảm bảo động cơ hoạt động ổn định, tránh mất mát năng lượng và bảo vệ các bộ phận bên trong khỏi bị hư hỏng do tiếp xúc với các chất lỏng hoặc khí không mong muốn.
• Chịu lực và truyền lực: Lốc máy chịu lực lớn từ quá trình đốt cháy nhiên liệu trong xi lanh. Áp suất sinh ra trong quá trình này tác động lên piston và thanh truyền, sau đó được truyền đến trục khuỷu để tạo ra chuyển động quay. Lốc máy phải đủ cứng cáp để chịu được các lực này mà không bị biến dạng hoặc hư hỏng. Đồng thời, lốc máy cũng phải đảm bảo truyền lực một cách hiệu quả từ trục khuỷu đến hệ thống truyền động, giúp xe di chuyển.

Cấu tạo của lốc máy ô tô

Lốc máy ô tô (hay còn gọi là khối động cơ) là bộ phận quan trọng nhất của động cơ, chứa các chi tiết cơ khí chính và đảm bảo sự hoạt động ổn định của toàn bộ hệ thống. Cấu tạo của lốc máy khá phức tạp, bao gồm nhiều bộ phận khác nhau, mỗi bộ phận đều có chức năng riêng biệt. Các bộ phận chính của lốc máy ô tô như sau:

• Thân lốc máy: Thường được làm bằng gang hoặc hợp kim nhôm để đảm bảo độ bền, chịu nhiệt và giảm trọng lượng. Có dạng hình hộp chữ nhật hoặc hình trụ, tùy thuộc vào thiết kế động cơ. Thay đổi tùy theo loại động cơ và số lượng xi lanh.
• Xi lanh: Nằm bên trong thân lốc máy, xếp thẳng hàng hoặc tạo thành góc V. Thường có 4, 6 hoặc 8 xi lanh, thậm chí có thể nhiều hơn ở các động cơ lớn. Đường kính xi lanh ảnh hưởng đến dung tích động cơ và công suất.
• Piston: Gồm đầu piston, thân piston, xéc măng và chốt piston. Chuyển động lên xuống trong xi lanh để nén và nhận lực nổ từ quá trình đốt cháy nhiên liệu, chuyển hóa thành công cơ học.
• Trục khuỷu: Trục quay chính của động cơ, gồm các chốt khuỷu và má khuỷu. Chuyển đổi chuyển động tịnh tiến của piston thành chuyển động quay, truyền động năng đến hộp số và bánh xe.
• Thanh truyền: Kết nối piston với trục khuỷu, truyền lực từ piston đến trục khuỷu.
• Bạc đạn (vòng bi): Giảm ma sát giữa các bộ phận chuyển động như trục khuỷu, thanh truyền, trục cam,… giúp động cơ hoạt động êm ái và bền bỉ.
• Nắp máy: Đóng kín lốc máy, bảo vệ các chi tiết bên trong khỏi bụi bẩn và nước. Nắp máy thường chứa trục cam, xupap, và các chi tiết khác của hệ thống phân phối khí.
• Cácte dầu: Chứa dầu bôi trơn động cơ, giúp làm mát, giảm ma sát và bảo vệ các chi tiết bên trong động cơ.
• Bơm dầu: Bơm dầu bôi trơn từ cácte dầu đến các bộ phận chuyển động của động cơ, đảm bảo bôi trơn đầy đủ và giảm thiểu mài mòn.

3+ Vấn đề hư hỏng lốc máy ô tô thường gặp & Cách khắc phục

Nứt lốc máy

Dấu hiệu:

• Rò rỉ dầu nhớt hoặc nước làm mát ở khu vực lốc máy.
• Tiếng ồn lạ phát ra từ động cơ, đặc biệt là khi tăng tốc hoặc tải nặng.
• Động cơ bị nóng lên nhanh chóng.
• Mức dầu nhớt hoặc nước làm mát giảm nhanh.

Nguyên nhân:

• Va đập mạnh do tai nạn hoặc đi vào ổ gà, vật cản.
• Quá nhiệt do hệ thống làm mát không hoạt động hiệu quả.
• Lỗi vật liệu hoặc gia công lốc máy.

Cách khắc phục:

• Nếu vết nứt nhỏ và không ảnh hưởng đến kết cấu lốc máy, có thể hàn lại.
• Nếu vết nứt lớn hoặc ở vị trí quan trọng, cần thay thế lốc máy mới.

Vỡ lốc máy

Dấu hiệu:

•  Dầu động cơ chảy ra nhiều và liên tục từ lốc máy.
• Động cơ phát ra tiếng gõ, lạch cạch hoặc tiếng rít lớn khi hoạt động.
• Xe yếu, khó tăng tốc hoặc không thể vận hành.
• Động cơ nhanh chóng nóng lên và có thể bị quá nhiệt.
• Do dầu động cơ bị đốt cháy trong buồng đốt.

Nguyên nhân:

• Dầu bôi trơn không đủ hoặc kém chất lượng khiến các chi tiết bên trong lốc máy ma sát mạnh, sinh nhiệt và gây nứt vỡ.
• Động cơ hoạt động ở nhiệt độ cao trong thời gian dài do hệ thống làm mát gặp vấn đề hoặc do quá tải.
• Lốc máy có thể bị nứt vỡ do lỗi gia công từ nhà sản xuất hoặc do lắp ráp không đúng cách.
• Tai nạn hoặc va chạm mạnh có thể gây nứt vỡ lốc máy.

Cách khắc phục:

• Trong hầu hết các trường hợp, khi lốc máy bị vỡ, giải pháp duy nhất là thay thế bằng một lốc máy mới.
• Nếu vết nứt nhỏ và không ảnh hưởng đến kết cấu của lốc máy, có thể hàn hoặc vá lại. Tuy nhiên, phương pháp này chỉ là tạm thời và không đảm bảo độ bền của lốc máy.

Rò rỉ dầu

Dấu hiệu:

• Dầu động cơ chảy ra ngoài, thường ở vị trí gioăng lốc máy hoặc các điểm nối.
• Động cơ bị nóng do thiếu dầu bôi trơn.

Nguyên nhân:

• Gioăng lốc máy bị hỏng, lão hóa hoặc lắp đặt không đúng cách.
• Ốc vít lốc máy bị lỏng.
• Lốc máy bị nứt hoặc biến dạng.

Cách khắc phục:

• Kiểm tra và siết chặt các ốc vít lốc máy.
• Thay thế gioăng lốc máy mới nếu bị hỏng hoặc lão hóa.
• Nếu lốc máy bị nứt hoặc biến dạng, cần phải sửa chữa hoặc thay thế.

Các vấn đề khác

• Cong vênh: Lốc máy có thể bị cong vênh do quá nhiệt hoặc va đập mạnh, gây ra tiếng ồn và rò rỉ dầu. Cần phải nắn lại hoặc thay thế lốc máy.
• Mòn: Các chi tiết bên trong lốc máy như trục khuỷu, bạc đạn, piston có thể bị mòn do ma sát và sử dụng lâu ngày. Cần phải kiểm tra và thay thế các chi tiết bị mòn để đảm bảo động cơ hoạt động ổn định.

Lưu ý: Khi phát hiện bất kỳ dấu hiệu bất thường nào như tiếng ồn lạ, rò rỉ dầu, động cơ mất công suất hoặc nhiệt độ động cơ tăng cao, bạn nên mang xe đến gara uy tín để được kiểm tra và sửa chữa kịp thời.

Cách bảo dưỡng lốc máy ô tô an toàn và hiệu quả

Lốc máy ô tô là một bộ phận quan trọng của động cơ, chịu trách nhiệm bảo vệ các chi tiết bên trong và đảm bảo sự vận hành ổn định. Việc bảo dưỡng lốc máy đúng cách không chỉ giúp kéo dài tuổi thọ động cơ mà còn đảm bảo an toàn và hiệu suất hoạt động tối ưu cho chiếc xe của bạn.

Kiểm tra định kỳ:

• Mức dầu bôi trơn: Kiểm tra mức dầu bôi trơn động cơ thường xuyên (ít nhất 1 lần/tháng hoặc trước mỗi chuyến đi dài). Đảm bảo mức dầu luôn nằm trong khoảng cho phép, không quá thấp hoặc quá cao. Nếu mức dầu thấp, hãy bổ sung ngay loại dầu đúng chủng loại theo khuyến cáo của nhà sản xuất.
• Dấu hiệu rò rỉ: Kiểm tra kỹ lốc máy và các khu vực xung quanh để phát hiện các dấu hiệu rò rỉ dầu, nước làm mát hoặc các chất lỏng khác. Nếu phát hiện rò rỉ, cần nhanh chóng khắc phục để tránh hư hỏng nặng hơn.
• Tiếng ồn lạ: Lắng nghe kỹ các âm thanh phát ra từ động cơ khi vận hành. Nếu có tiếng kêu lạ như tiếng gõ, tiếng lạch cạch hoặc tiếng rít, có thể lốc máy đang gặp vấn đề và cần được kiểm tra ngay.

Vệ sinh:

• Vệ sinh bên ngoài: Thường xuyên vệ sinh lốc máy bằng khăn mềm và dung dịch tẩy rửa chuyên dụng để loại bỏ bụi bẩn, dầu mỡ và các tạp chất khác. Điều này giúp lốc máy tản nhiệt tốt hơn và giảm nguy cơ ăn mòn.
• Vệ sinh bên trong (tại gara): Định kỳ mang xe đến gara để vệ sinh lốc máy bên trong, loại bỏ cặn bẩn và mạt kim loại bám vào các chi tiết máy.

Thay dầu đúng định kỳ:

• Tuân thủ lịch bảo dưỡng: Thay dầu động cơ và lọc dầu theo định kỳ khuyến nghị của nhà sản xuất. Điều này giúp đảm bảo dầu luôn sạch và đủ độ nhớt để bôi trơn các chi tiết máy, giảm ma sát và mài mòn, kéo dài tuổi thọ động cơ.
• Sử dụng loại dầu phù hợp: Chọn loại dầu động cơ phù hợp với khuyến cáo của nhà sản xuất và điều kiện vận hành của xe. Sử dụng dầu kém chất lượng có thể gây hư hỏng lốc máy và các bộ phận khác của động cơ.

Tránh va đập mạnh:

• Lái xe cẩn thận: Tránh đi vào các đoạn đường gồ ghề, ổ gà, ổ voi với tốc độ cao.
• Bảo vệ gầm xe: Lắp thêm tấm chắn gầm để bảo vệ lốc máy khỏi các va đập từ đá văng hoặc vật cản trên đường.

Câu hỏi thường gặp (FAQs)

Tuổi thọ của lốc máy ô tô là bao lâu?

Tuổi thọ của lốc máy phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm: chất liệu chế tạo, chất lượng gia công và lắp ráp, điều kiện vận hành, bảo dưỡng định kỳ…

Tuy không có con số cụ thể về tuổi thọ của lốc máy ô tô, nhưng thông thường, lốc máy có thể hoạt động bền bỉ trong suốt vòng đời của xe (trung bình từ 150.000 – 300.000 km) nếu được bảo dưỡng đúng cách và không gặp phải các sự cố nghiêm trọng như nứt vỡ, cong vênh.

Có thể tự sửa chữa lốc máy ô tô tại nhà được không?

Lốc máy ô tô là một bộ phận quan trọng và phức tạp của động cơ. Do đó, việc tự sửa chữa lốc máy tại nhà không được khuyến khích, trừ khi bạn có kiến thức và kinh nghiệm chuyên sâu về cơ khí ô tô.

Những rủi ro khi tự sửa chữa lốc máy:

• Thiếu kiến thức và kỹ năng: Sửa chữa lốc máy đòi hỏi kiến thức chuyên sâu về cấu tạo, nguyên lý hoạt động và các kỹ thuật sửa chữa chuyên biệt. Nếu không có đủ kiến thức và kỹ năng, bạn có thể gây ra những hư hỏng nghiêm trọng hơn cho động cơ.
• Thiếu dụng cụ chuyên dụng: Việc sửa chữa lốc máy cần đến nhiều dụng cụ chuyên dụng mà không phải ai cũng có sẵn tại nhà.
• Nguy hiểm: Lốc máy chứa nhiều bộ phận có thể gây nguy hiểm nếu không được xử lý đúng cách, như dầu nóng, axit ắc quy và các mảnh vỡ kim loại.

Tiếng ồn lốc máy ô tô là do đâu và cách khắc phục?

Tiếng ồn lốc máy ô tô là một trong những dấu hiệu cho thấy động cơ đang gặp vấn đề. Tiếng ồn này có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau và mức độ nghiêm trọng cũng khác nhau.

Một số nguyên nhân gây ra tiếng ồn lốc máy ô tô:

• Thiếu dầu bôi trơn: Khi lượng dầu bôi trơn trong động cơ không đủ, các chi tiết bên trong lốc máy sẽ ma sát mạnh với nhau, tạo ra tiếng ồn lớn. Kiểm tra và bổ sung dầu bôi trơn đúng loại và đúng mức theo khuyến cáo của nhà sản xuất.
• Dầu bôi trơn kém chất lượng: Sử dụng dầu bôi trơn kém chất lượng hoặc không phù hợp với động cơ có thể làm giảm khả năng bôi trơn, dẫn đến tiếng ồn và mài mòn các chi tiết máy. Thay dầu bôi trơn mới bằng loại dầu chất lượng cao, phù hợp với khuyến cáo của nhà sản xuất.
• Các chi tiết bên trong lốc máy bị mòn hoặc hư hỏng: Piston, xéc măng, bạc đạn (vòng bi), trục khuỷu, thanh truyền,… bị mòn hoặc hư hỏng có thể gây ra tiếng ồn lớn khi động cơ hoạt động. Kiểm tra và thay thế các chi tiết bị mòn hoặc hư hỏng.
• Lốc máy bị nứt hoặc biến dạng: Do va đập mạnh hoặc quá nhiệt, lốc máy có thể bị nứt hoặc biến dạng, gây rò rỉ dầu và tiếng ồn. Hàn hoặc thay thế lốc máy (tùy thuộc vào mức độ hư hỏng).

Lốc máy đóng vai trò trung tâm trong hệ thống động cơ ô tô, đảm nhận nhiệm vụ quan trọng như chứa và bảo vệ các chi tiết bên trong, đảm bảo độ kín khít, chịu lực và truyền lực. Việc bảo dưỡng lốc máy đúng cách và thường xuyên không chỉ giúp kéo dài tuổi thọ động cơ mà còn đảm bảo hiệu suất hoạt động tối ưu, tiết kiệm nhiên liệu và giảm thiểu rủi ro hư hỏng nghiêm trọng. Nếu có bất cứ thắc mắc nào, liên hệ ngay với chúng tôi qua hotline 0375 83 79 79 hoặc tới showroom tại 02 Lê Đức Thọ, Cầu Giấy, Hà Nội để được giải đáp và tư vấn chi tiết nhé!

• Đại lý Honda Mỹ Đình: https://hondaotomydinh.vn/
• Fanpage: Honda Ôtô Hà Nội – Mỹ Đình
• Youtube: Honda Ôtô Hà Nội – Mỹ Đình
• Hotline: 0375 83 79 79

Honda Mỹ Đình

Với những chiến lược đầu tư và kinh doanh đúng đắn, Honda Ôtô Mỹ Đình tự hào được đánh giá là một trong các nhà phân phối uy tín nhất hiện nay. Honda Ôtô Mỹ Đình luôn cam kết phục vụ quý khách hàng theo phong cách chuyên nghiệpnhằm mang đến các dịch vụ tốt nhất, vượt trên cả sự mong đợi của quý vị.