IC đánh lửa ô tô: Cấu tạo, nguyên lý hoạt động & 5 vấn đề thường gặp

IC đánh lửa ô tô là bộ phận tạo ra nguồn lửa đầu tiên cho sự cháy của nhiên liệu. Tuy nhiên, để đảm bảo công suất hoạt động, tiết kiệm nhiên liệu cũng như giảm thiểu khí thải ô nhiễm ra môi trường thì bộ phận này cần phải được hoạt động đúng cách, đúng thời điểm. Như vậy, để tìm hiểu cụ thể và rõ ràng hơn về hệ thống đánh lửa trên ô tô, hãy khám phá cùng Honda Ô tô Mỹ Đình nhé!

IC đánh lửa ô tô là gì?

IC đánh lửa ô tô được tạo ra từ các mạch điện IC điều khiển điện tử tự động có vai trò sản sinh ra dòng điện cực lớn (<20.000V) có khả năng phóng ra tia lửa. Chính tia lửa này đốt cháy hỗn hợp khí – nhiên liệu giúp động cơ hoạt động. Do đó, chúng cần được thường xuyên kiểm tra và chăm sóc trong suốt quá trình sử dụng để tạo sự ổn định và hiệu quả nhất.

Chức năng của hệ thống đánh lửa IC thực hiện 2 nhiệm vụ chính:

• Tạo ra dòng điện cao áp để đốt cháy hỗn hợp nhiên liệu và khí. Sau đó nó sẽ phóng điện qua khe hở để đánh lửa cho bugi.
• Đốt cháy hoà khí triệt để, tạo ra công suất hoạt động lớn và góp phần thân thiện môi trường – tiết kiệm nhiên liệu cho người dùng.

Cấu tạo của hệ thống đánh lửa IC

Hệ thống đánh lửa gồm 2 mạch điện:

• Mạch sơ cấp: Lấy nguồn điện công suất nhỏ (12 – 14,2V) từ ắc quy dẫn đến bô bin đánh lửa. Bô bin đánh lửa có vai trò biến đổi dòng điện này thành dòng cao áp trên 20.000V.
• Mạch thứ cấp: Tiếp nhận dòng điện cao áp từ bô bin, truyền chúng đến bugi qua dây phin cao áp để phóng tia lửa.

Trước đây, việc điều khiển hoạt động của mạch từng được thực hiện bằng vít, thông qua mạch bán dẫn hay mạch điện tử ESA. Tính đến thời điểm hiện tại, thiết kế IC đánh lửa trực tiếp, điều khiển bằng mạch IC điện tử được coi là hiện đại và hiệu quả nhất.

Nguyên lý hoạt động của hệ thống đánh lửa IC

Hệ thống đánh lửa trên xe ô tô hoạt động theo nguyên tắc khá phức tạp. Nhiên liệu và không khí sẽ bị đốt cháy trong xi lanh làm nhiệt độ tăng cao. Đồng thời khí được đốt cháy sẽ trở thành khí thải tạo ra áp suất lớn trong xi lanh, đẩy piston đi lùi xuống.

Nếu như muốn tăng công suất hoạt động và momen cho động cơ thì người dùng phải tăng áp suất trong xi lanh. Vì thế, hiệu quả hoạt động chỉ cao khi áp suất lớn và điều này có được khi các tia lửa điện đốt cháy không khí.

Nhiên liệu muốn được đốt cháy hoàn toàn thì hệ thống đánh lửa phải tạo ra tia lửa điện trước khi piston rơi vào điểm chết trên của kỳ nén cho tới thời điểm piston đi xuống. Nếu muốn tăng công suất hoạt động thì phải tăng áp suất. Do đó, thời điểm đánh lửa rất quan trọng. Nếu muốn tốc độ động cơ cao thì thời điểm đánh lửa phải sớm.

Khi thời điểm đánh lửa bị muộn đi (gần thời điểm piston đi đến điểm chết trên hơn) thì các chất độc hại trong khí xả có thể được giảm thiểu tối đa. Nhiệt độ thấp hơn cũng làm cho lượng oxit nito trong ống xả giảm, thời điểm đánh lửa muộn làm cho tiếng gõ của máy cũng giảm.

Các hệ thống đánh lửa trên xe ô tô

Trải qua nhiều năm, hệ thống đánh lửa trên xe ô tô được cải tiến không ngừng. Các dòng ô tô thường được trang bị một trong số các hệ thống đánh lửa như sau: hệ thống đánh lửa tiếp điểm, hệ thống đánh lửa lập trình có bộ chia điện, hệ thống đánh lửa bán dẫn,…

Hệ thống đánh lửa tiếp điểm

Hệ thống đánh lửa tiếp điểm (hệ thống đánh lửa dùng má vít) là hệ thống đánh lửa đầu tiên được sử dụng cho xe ô tô. Cấu tạo của hệ thống này khá đơn giản và thô sơ gồm: khoá điện, ắc quy, điện trở phụ, bô bi cao áp, cuộn dây sơ cấp, cuộn dây thứ cấp, cam ngắt điện, tiếp điểm, tụ điện, bugi, roto.

Hệ thống này khá ổn định, dễ sửa chữa và dễ dàng lắp đặt. Tuy nhiên, vì là thế hệ đầu tiên nên hoạt động chưa được linh hoạt khi động cơ chuyển chế độ hoạt động.

Hệ thống đánh lửa bán dẫn

Hệ thống đánh lửa này có nhiều cải tiến hơn và cấu tạo cũng phức tạp hơn. Có 2 loại hệ thống đánh lửa bán dẫn:

• Loại có tiếp điểm: Có kết cấu đơn giản, dễ sửa chữa, giá thành rẻ, thích nghi tốt với các chế độ hoạt động nhưng chỉ sử dụng cho động cơ thấp tốc.
• Loại không có tiếp điểm: Gồm có 2 loại:

• Kiểu cảm ứng có tuổi thọ cao hơn, điều chỉnh góc dễ dàng, hoạt động ổn định nhưng có cấu tạo khá phức tạp, cần thêm một số mạch điện bổ sung và giá thành khá cao
• Kiểu quang điện cũng có tuổi thị khá cao, tăng chất lượng đánh lửa nhưng khá khó sửa chữa.

Nhìn chung, hệ thống đánh lửa bán dẫn trên ô tô vượt trội hơn nhiều so với hệ thống đánh lửa tiếp điểm. Hệ thống này thường dùng cho các ô tô đời mới có tốc độ động cơ trung bình trở xuống.

Hệ thống đánh lửa lập trình có bộ chia điện

Hệ thống này hoạt động linh hoạt, gồm nhiều thiết bị hiện đại mang tính chính xác cao trong quá trình đánh lửa. Do cấu tạo nhiều bộ phận nên nguyên lý hoạt động khá phức tạp.

Hệ thống đánh lửa lập trình không có bộ chia điện

Hệ thống đánh lửa trực tiếp là hệ thống đánh lửa hiện đại nhất hiện nay. Hệ thống này có nhiều tính năng hơn hệ thống đánh lửa lập trình có bộ chia điện. Đồng thời, độ chính xác và hiệu quả hoạt động của hệ thống này cũng đạt mức cao nên thường được dùng trên các loại xe ô tô hạng sang.

5 vấn đề thường gặp ở hệ thống đánh lửa ô tô

Sau khi sử dụng ô tô một khoảng thời gian, hệ thống đánh lửa có thể bị hư hỏng. Một số vấn đề thường gặp ở hệ thống đánh lửa bao gồm: hỏng biến áp, hỏng bộ chia điện, hỏng bugi, tia lửa yếu, đánh lửa không đúng thời điểm…

1. Biến áp trong hệ thống đánh lửa ô tô bị hỏng

Các sự cố liên quan đến biến áp thường gặp như chập mạch các vòng dây làm cháy biến áp, cháy điện trở phụ, cháy nắp biến áp… Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng hư hỏng này. Để tìm ra nguyên nhân chính xác, bạn nên mang xe đến showroom/gara để kiểm tra và sửa chữa.

2. Hỏng bộ chia điện

Bộ chia điện thực hiện nhiệm vụ phân chia điện áp theo đúng trình tự làm việc của hệ thống. Vì thế, khi bộ chia điện bị hỏng thì ảnh hưởng lớn đến hoạt động của toàn hệ thống đánh lửa. Khi sử dụng một thời gian bộ chia điện có thể bị nứt, vỡ nắp do ngoại lực tác động…

3. Bugi bị hỏng

Bugi là một bộ phận quan trọng của hệ thống đánh lửa mang đến hiệu suất làm việc tốt nhất cho hệ thống. Khi sử dụng lâu dài, bugi có thể bị mòn điện cực, bị lỗi, chảy điện cực, bị muội than làm giảm khả năng đánh lửa, vỡ đầu sứ… Với các tình trạng này, người dùng nên mang xe đi kiểm tra nhanh chóng và nếu tệ nhất không sửa được thì thay thế thiết bị mới.

4. Hệ thống đánh lửa phát tia lửa yếu

Nếu máy nổ không đều, động cơ yếu và dư nhiên liệu thì khả năng tua lửa do hệ thống đánh lửa phát ra bị yếu. Khi tia lửa bị yếu thì điện thế cao áp từ bộ chia điện đến bugi sẽ thấp. Nguyên nhân của tình trạng này có thể do bô bin đánh lửa bị hỏng, má vít bị bụi bẩn bám, dây cao áp bị rò rỉ, bugi bị mòn điện…

5. Đánh lửa không đúng thời điểm

Hệ thống đánh lửa thường gặp tình trạng đánh lửa quá sớm hoặc đánh lửa quá muộn. Nếu sớm quá thì tiêu hao nhiên liệu, máy nhanh nóng, giảm tuổi thọ của hệ thống. Còn nếu đánh lửa quá muộn thì có tiếng nổ bất thường trong đường ống xả, động cơ bị ngộp nhiên liệu do không đốt kịp.

Như vậy, Honda Ô tô Mỹ Đình đã cung cấp cho bạn những thông tin chi tiết nhất về hệ thống đánh lửa IC trên xe ô tô. Hy vọng những chia sẻ của chúng tôi đã giúp bạn hiểu rõ hơn về cấu tạo cũng như cơ chế hoạt động cụ thể của hệ thống này. Nếu có bất cứ thắc mắc nào, liên hệ ngay với chúng tôi qua hotline 0375 83 79 79 hoặc tới showroom tại 02 Lê Đức Thọ, Cầu Giấy, Hà Nội để được giải đáp và tư vấn chi tiết nhé!

• Đại lý Honda Mỹ Đình: https://hondaotomydinh.vn/
• Fanpage: Honda Ôtô Hà Nội – Mỹ Đình
• Youtube: Honda Ôtô Hà Nội – Mỹ Đình
• Hotline: 037 583 7979

Honda Mỹ Đình

Với những chiến lược đầu tư và kinh doanh đúng đắn, Honda Ôtô Mỹ Đình tự hào được đánh giá là một trong các nhà phân phối uy tín nhất hiện nay. Honda Ôtô Mỹ Đình luôn cam kết phục vụ quý khách hàng theo phong cách chuyên nghiệpnhằm mang đến các dịch vụ tốt nhất, vượt trên cả sự mong đợi của quý vị.