Hộp số sàn 5 cấp là gì? Tìm hiểu chi tiết về cơ chế hoạt động và cách sử dụng

Hộp số là một bộ phận không thể thiếu trong hệ thống truyền lực trên xe ô tô. Sử dụng hộp số sàn cho xe ô tô đã được nhiều hãng sản xuất áp dụng. Tuỳ vào từng loại xe, phiên bản xe cũng như hãng sản xuất mà hộp số sàn sử dụng các cấp độ khác nhau. Tại đây, cùng Honda Ô tô Mỹ Đình tìm hiểu chi tiết về hộp số sàn 5 cấp, cơ chế hoạt động cũng như cách sử dụng xe hộp số sàn 5 cấp sao cho đúng cách và đảm bảo an toàn nhé!

Hộp số sàn 5 cấp là gì?

Hộp số sàn (hay còn gọi là MT – Manual Transmission) là loại hộp số mà thông qua điều khiển trên cần số người lái có thể chủ động thay đổi tỷ số truyền động của xe. Hiện nay trên thị trường có rất nhiều loại hộp số sàn cho người dùng có đa dạng sự lựa chọn như hộp số sàn 4 cấp, hộp số sàn 5 cấp, hộp số sàn 6 cấp,…

Hộp số sàn 5 cấp là một bộ phận trong hệ truyền lực xe ô tô gồm 5 số, sắp xếp thứ tự lần lượt từ 1 đến 5. Công dụng chính của hộp số sàn 5 cấp là thay đổi tỷ số truyền trên động cơ tới bánh xe và mô men cho vòng tua. 

Cấu tạo của hộp số sàn 5 cấp

Cấu tạo của hộp số sàn 5 cấp gồm có các số 1, 2, 3, 4, 5. Ngoài ra, tương tự như các loại hộp số sàn khác, hộp số sàn 5 cấp cũng kèm theo số N và số R. Trong đó chức năng của mỗi số như sau:

• Số 0: Thường được gọi là số Mo, hay viết tắt là số N (Neutral). Ở vị trí này, cần số sẽ mặc định về vị trí trung tâm. 
• Số tiến 1, 2, 3, 4, 5: Đây là các số điều khiển xe di chuyển tiến về phía trước tuỳ theo tốc độ mà điều chỉnh số cho phù hợp. 
• Số R (Reverse): Đây là số lùi giúp xe di chuyển về phía sau. 

Cơ chế hoạt động của hộp số sàn 5 cấp

Về cơ chế hoạt động của hộp số sàn 5 cấp, để có thể điều khiển quá trình sang số cần phải nhờ đến 3 cần nối. 

Hộp số sàn 5 cấp sử dụng bánh răng trung gian màu tím để tạo số lùi. Khi bánh răng màu tím ăn khớp với các bánh răng có hình màu xanh dương sẽ quay ngược chiều với động cơ, giúp cho xe di chuyển lùi về sau. Vì thế, người lái không thể sang số lùi khi xe đang chạy tiến về phía trước. 

Để giảm thiểu tình trạng tạo ra âm thanh lớn khi vào số, các hãng đã phát minh ra bộ đồng tốc trong hộp số sàn 5 cấp. Bộ đồng tốc này cho phép tạo ra ma sát giữa các bánh răng thông qua mặt côn trước khi các bánh răng ăn khớp với nhau. 

Hộp số sàn 5 cấp bao gồm có 5 số. Trong đó:

• Số 1: Có khả năng truyền lực cung cấp sức kéo nhiều nhất nhưng lại ít tiềm năng nhất về tốc độ. 
• Số 5: Có khả năng truyền lực cung cấp kéo ít nhất nhưng lại cho phép phạm vi tốc độ lớn nhất. 

Sau đây là bảng thông tin về tốc độ và số vòng quay điển hình của hộp số sàn 5 cấp khi thay đổi bánh răng lên (tiến) hoặc xuống (lùi). 

Ưu điểm, nhược điểm của xe số sàn 5 cấp

Ưu điểm

Ưu điểm của xe số sàn 5 cấp phải kể đến như:

• Tiết kiệm nhiên liệu: Xe số sàn thường tiêu thụ nhiên liệu hơn so với xe số tự động vì không có hệ thống truyền động tự thêm nhiên liệu khi cần.
• Giá thành thấp hơn: Xe số sàn thường rẻ hơn so với các phiên bản xe số tự động cùng dòng xe. 
• Chi phí bảo trì, bảo dưỡng ít hơn: Công tác bảo trì, bảo dưỡng xe số sàn dễ dàng hơn và ít tốn kém hơn. 
• Trải nghiệm tay lái tốt hơn: Một số người thích cảm giác tay lái và kiểm soát tốt hơn mà xe số sàn mang lại. 

Nhược điểm

Bên cạnh những ưu điểm, xe số sàn 5 cấp còn tồn tại những nhược điểm như:

• Khó học lái: Việc học lái xe số sàn có thể khó khăn ban đầu, đặc biệt đối với với những người mới bắt đầu học lái xe. 
• Gây mệt mỏi khi giao thông đông đúc: Trong tình huống giao thông đông đúc hoặc tắc đường, phải sử dụng côn và số thường xuyên gây mệt mỏi cho người lái.
• Thường không phù hợp cho đô thị: Xe số sàn có thể không phù hợp cho việc lái xe trong thành phố nếu bạn thường xuyên bật/tắt động cơ và thay số. 

Cách sử dụng xe số sàn 5 cấp

Để có thể sử dụng xe số sàn 5 cấp, người dùng cần nắm rõ nguyên lý hoạt động và vị trí của các số trên xe. Tương ứng với mỗi cấp số là tỷ lệ truyền lực dẫn động từ động cơ sẽ khác nhau. Tuỳ theo tình huống vận hành thực tế mà người dùng có thể chọn cấp số phù hợp. Cụ thể:

• Số 0 (N – Neutral):  Hay còn được gọi là số Mo, là vị trí trung gian giúp xe ở trạng thái tự nhiên và không chuyển động. 
• Số 1: Đây là số xe có lực khoẻ nhất đồng thời có tốc độ di chuyển chậm nhất. Khi muốn lái ở số 1, người lái cần đặt tay lên cần số sau đó quay tay quanh cần số và di chuyển nó sang trái rồi đầy về phía trước. 
• Số 2: Đây là số cho phép đi nhanh hơn và tiết kiệm nhiên liệu hơn số 1. Khi muốn lái ở số 2, người lái cần di chuyển cần số từ vị trí 1 về 0. Sau đó kéo nhẹ cần số về phía số 2 rồi đẩy nhẹ cho cần số vào vị trí. 
• Số 3: Đây là số cho phép xe di chuyển với tốc độ vừa phải. Khi muốn lái ở số 3, người lái cần di chuyển cần số từ vị trí số 2 về 0. Tiếp theo kéo nhẹ cần số về phía số 3, sau đó đẩy nhẹ cho cần số vào vị trí. 
• Số 4: Số 4 có tốc độ di chuyển khá lý tưởng khi xe chạy trên đường thành phố. Người lái có thể chọn số 4 bằng cách di chuyển cần số từ vị trí số 3 về 0. Sau đó kéo nhẹ cần số về phía số 4 rồi đẩy nhẹ cho cần số vào vị trí. 
• Số 5: Số 5 cho phép xe chạy với tốc độ cao nhất nhưng đem lại lực yếu nhất trong các hộp số xe 5 cấp. Để di chuyển xe số 5, người lái di chuyển cần số từ vị trí số 4 về 0 rồi đẩy nhẹ cho cần số vào đúng vị trí. 
• Số R: Đây là số có chức năng lùi. Để lùi xe người lái cần di chuyển cần số từ vị trí số 5 về 0, sau đó kéo nhẹ cần số về phía R và đẩy nhẹ để cho cần số vào vị trí. 

Lưu ý khi sử dụng xe số sàn 5 cấp 

Khi sử dụng xe số sàn 5 cấp, bạn nên tuân thủ theo một số lưu ý sau để đảm bảo an toàn và tiết kiệm nhiên liệu:

• Khởi động xe: Khi bật động cơ, hãy đảm bảo rằng bạn đã bật phanh và đặt nút côn vào vị trí thích hợp (thường là số N hoặc số 1) trước khi khởi động. Đừng khởi động xe khi côn đang ở trạng thái số khác.
• Chuyển số cẩn thận: Khi bạn chuyển số, hãy làm một cách nhẹ nhàng và chính xác. Đảm bảo rằng bạn hiểu cách sử dụng côn và biết khi nào nên tăng hoặc giảm số tuỳ thuộc vào tốc độ và tải trọng. 
• Tránh quá tốc độ cho phép: Không vượt quá giới hạn tốc độ cho phép của xe và luôn duy trì ở tốc độ an toàn. Điều này giúp bản vệ bạn và người khác trên đường. 
• Sử dụng côn phanh động cơ: Khi bạn đi xuống dốc, hãy sử dụng côn phanh động cơ thay vì phanh chân để giảm tốc độ. Điều này giúp tiết kiệm nhiên liệu và bảo vệ hệ thống phanh. 
• Giữ khoảng cách an toàn: Luôn giữ khoảng cách an toàn với xe phía trước để bạn có đủ thời gian phản ứng và tránh xảy ra va chạm. 
• Kiểm tra thường xuyên: Đảm bảo rằng bạn kiểm tra dầu hộp số và bảo dưỡng xe định kỳ để duy trì hiệu suất tốt nhất. 
• Tắt động cơ khi đứng chờ lâu: Nếu bạn phải đứng đợi trong thời gian dài, hãy tắt động cơ để tiết kiệm nhiên liệu và giảm phát khí thải ra môi trường.

Như vậy, thông qua những thông tin chi tiết về hộp số sàn 5 cấp do Honda Ô tô Mỹ Đình cung cấp, hy vọng bạn đã nắm bắt được về cấu tạo, nguyên lý hoạt động cũng như cách sử dụng xe số sàn 5 cấp sao cho an toàn và đúng cách. Nếu có bất cứ thắc mắc nào về hộp số sàn 5 cấp, liên hệ với chúng tôi qua hotline 1800 1165 hay tới showroom 02 Lê Đức Thọ, Cầu Giấy, Hà Nội để được tư vấn và giải đáp chi tiết nhé!

Honda Ô tô Mỹ Đình – Tổng kho lớn nhất miền Bắc

• Website: https://hondaotomydinh.vn/ 
• Fanpage: Honda Ô tô Hà Nội – Mỹ Đình
• Youtube: Honda Ô tô Hà Nội – Mỹ Đình
• Hotline: 0375 83 79 79

Hoàng Ngân

Với 2 năm kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực ô tô, tôi tự tin mang đến cho khách hàng những thông tin chính xác và đầy đủ, là nguồn tham khảo đáng tin cậy giúp khách hàng dễ dàng tìm kiếm các thông tin hữu ích.